|
|
|
|
OSNOVNA SVOJSTVA
ELASTOMERNIH MATERIJALA (GUME) Elastomerni materijali se bitno razlikuju od svih drugih materijala po svojim osobinama. Osnovni pojmovi koji karakterišu osobine elastomernih materijala su: tvrdoća, jačina na kidanje, izduženje pri kidanju, trajna deformacija usled dejstva pritiska, tačka krtosti, starenje na vazduhu, starenje u tečnostima i dr. Tvrdoća je svojstvo koje se najviše koristi za karakterisanje elastomernih materijala. Izražava se jedinicama Schore-A ili D, ili jedinicama IRHD. Jačina na kidanje i izduženje pri kidanju izražavaju otpornost elastomernog materijala prema naprezanju na kidanje. Ova svojstva su uslovna i koriste se za procenu mogućnosti primene zaptivnih proizvoda od elastomernih materijala.
Pod trajnom deformacijom podrazumeva se pojava ostatka deformacije nastale kao posledica usporenog elastičnog vraćanja elastomernog materijala u prvobitno stanje nakon prestanka dejstva pritiska, kome je bio izložen u odredjenom vremenskom intervalu na odredjenoj temperaturi. Tačka krtosti je pokazatelj ponašanja elastomernog materijala na niskim temperaturama. Ona predstavlja onu temperaturu na kojoj dolazi do promene strukture materijala, ali na kojoj uzorak materijala ostaje još nelomljiv pri delovanju odredjenog opterećenja. Pod starenjem elastomernog materijala se podrazumeva promena svojstva materijala pod dejstvom fluida (vazduh, tečnosti, masti) na odredjenoj temperaturi i za odredjeno vreme. Najčešće se starenje izražava promenom karakteristika (tvrdoće, prekidne jačine, izduženja i promene zapremine). Pod bubrenjem se podrazumeva promena zapremine elastomernog materijala prilikom starenja u tečnostima. Može se odvajati u pravcu povećanja ili smanjenja, zavisno od toga da li se tečnost apsorbuje od strane elastomernog materijala ili dolazi do ekstrahovanja pojedinih komponenata u okolnu tečnost. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
